CoBrA
CoBrA, een gevaarlijke slang of iets anders?
Een cobra is wel degelijk een gevaarlijke giftige slang. Maar het woord CoBrA staat ook voor de afkorting van de Franse namen van de steden: Copenhague, Bruxelles en Amsterdam. Uit deze drie steden komen de kunstenaars die op 8 november 1948, tijdens een groot internationaal kunstenaarscongres in Parijs, de CoBrA groep oprichten. Een opgerolde slang wordt het symbool van de beweging. In het Parijse café Notre Dame ondertekenen Asger Jorn (uit Kopenhagen), Joseph Noiret en Christian Dotremont (uit Brussel) en Constant, Corneille en Karel Appel (uit Amsterdam) het manifest: 'La Cause était entendue' (De zaak was beklonken). Dit manifest, opgesteld door Dotremont, is een reactie op een verklaring van de Franse surrealisten die 'La Cause est entendue' (De zaak is beklonken) heet. Dotremont maakt in zijn betoog duidelijk dat zij het niet meer eens zijn met deze Franse kunstenaars. De CoBrA kunstenaars willen een nieuwe weg inslaan: zij willen zonder vooropgezet plan en met veel fantasie werken. In september 1951 wordt de CoBrA beweging officieel weer opgeheven. CoBrA is in haar korte bestaan een belangrijke periode van ontmoetingen, uitwisselingen en onderlinge beïnvloeding.
Wie zijn de CoBrA kunstenaars?
De kern van de CoBrA groep bestaat uit de kunstenaars die het manifest hebben ondertekend. Al gauw sluiten zich vele kunstenaars bij deze kern aan. Uiteindelijk zijn meer dan veertig kunstenaars lid of zijdelings betrokken bij CoBrA. Niet alleen schilders maar ook beeldhouwers, dichters, fotografen en filmers voelen zich aangetrokken tot de ideeën van CoBrA. Hier volgt een lijst van de meest voorkomende namen in alfabetische volgorde: uit Denemarken: Mogens Balle, Ejler Bille, Henry Heerup, Egill Jacobsen, Carl-Henning Pedersen. uit België: Pierre Alechinsky, Hugo Claus, Reinhoud d'Haese. uit Nederland: Eugène Brands, Lucebert, Anton Rooskens, Theo Wolvecamp. Ook kunstenaars uit andere landen dan de oorspronkelijke drie doen mee: Jean Michel Atlan (Algerijë), Jacques Doucet (Frankrijk), William Gear en Stephen Gilbert (Schotland), Karl Otto Götz (Duitsland), Shinkichi Tajiri (Amerika).
De manier van schilderen
De CoBrA kunstenaars schilderen vrijwel altijd direct en spontaan. Net als kinderen willen zij zonder vooropgezet plan en met veel fantasie werken. Zij zetten zich af tegen de regels van de kunstacademie. Zij vinden het bijvoorbeeld niet belangrijk om de regels van het perspectief toe te passen. CoBrA kunstenaars streven naar een ongedwongen kunst en proberen met allerlei materialen te werken. Het experiment staat voorop. De CoBrA kunstenaars presenteren zich als 'experimentelen'. De Deense CoBrA kunstenaars zijn al ruim voor de oorlog aan het experimenteren. Asger Jorn moedigt Constant Nieuwenhuys aan hetzelfde in Nederland te doen. Op 16 juli 1948 richt Constant samen met o.a. Karel Appel en Corneille de 'Nederlandse Experimentele Groep' op, die op 8 november 1948 overgaat in de CoBrA groep.
